TESTU DRAMATIKOAREN ELEMENTUAK
Banaketak:
EKITALDIA (ACTO): Antzezlan osoaren zati nagusien banaketa, zati bakoitza tramaren garapenaren egoera bat adierazten du.
ESZENA: akzio
dramatikoaren iraupenak non pertsonaien sarrerak eta irteerak izango dira hauek
markatuko dituztenak.
KUADROA: Giro fisikoa edo eszenografia bakoitza. Eszenografia
aldaketak, kuadro aldaketa adierazten du.
BESTE ELEMENTU BATZUK
AKOTAZIOA: idazlea edo dramaturgoa antzezleak zuzentzeko ematen
dituen indikazioak dira
APARTE: pertsonaiak altu hitz egiten duenean baina beste pertsonaiei zuzendu gabe, hartzailea bakarra publikoa denean.
MUTIS: pertsonai batek
eszenatik desagertzen denean.
DRAMATURGOA: Testu dramatikoaren egilea.
PERTSONAIAK: idazleak sortutako gizakiak, konfliktoen gertakizunak sufrituko dituztenak. Testu dramatikoetan mota ezberdinetako pertsonaiak agertzen dira:
-Protagonistak: Pertsonai printzipala, inportanteena
-Antagonista: baita pertsonai importante bat da, eta kontrako indarra adieraziko du. Protagonistaren kontra jarriko da, ez dio utziko bere helburuak lortzen.
-Bigarren mailako pertsonaiak
-Pertsonai kolektiboak: Talde baten erreferentzia gisa.
-Pertsonai alegorikoak: Pertsonai sinbolikoak.
Drama, publiko bat bideratuta dago. Ezin du iraupen luzeegi bat izan. Ulerkorra den hiztegi bat erabili behar du. Egileak, elkarrizketak eta mugimenduekin integratzen diren efektu eszenikoak erabili behar ditu, eta publikoaren egoera tentsioan jarri behar du. Antzezlana behin batean jarraian antzeztu behar da.
AZPI-GENERO
DRAMATIKOAK
a) TRAGEDIA: kategoria altuko erabateko gertakizuna, larritasun eta
garrantzi handikoa.
Tragediaren
estruktura
PROLOGOA: Normalean monologoa. Historioaren aurrekoa.
PÁRODOS:
Koroaren hasierako abestia.
EPISODIOS: Ekitaldiak.
Kantuen bidez banatuta.
ÉXODO: Azken episodioa. Koroaren irteera.
b) KOMEDIA: persona ohikoenen (vulgar) imitazioa, ridikuloa
eta barregarria adierazten duena. c) ESPAINIAR KOMEDIA BARROKOA.Ez da derrigorrez komikoa izan behar. Komikoa
eta tragikoa nahasten ditu eta espainiako tradizioko gaiak bilatzen ditu.
d) FARSA: Publikoa barrearazteko sortua, pertsonaien egoera
ridikuluen bitartez.
e) SAINETE: Pieza laburra, normalean komikoa, pertsonai
popularrak. f) OPERA: Pertsonaiak abestuz interpretatzen dute
beren papera. Musika da oinarria.
g) ZARZUELA: Obra literario-musikala, espainiakoa jatorriz,
eszenak hitzeginez antzeztuak eta baita abestuz. BESTE AZPI-GENEROAK:
ANTZEZLAN LABURRAK ETA IZAERA KOMIKOA DUTENAK:
PASOA: episodio komikoak, egoera dramatikoen bitartean sartuta
EL ENTREMÉS. Serioa den antzezlan batean, hasieran, erdian eta bukaeran antzezten den
pasarte komiko bat.
BESTE GENERO BATZUK
MISTERIOA Bibliako pasarteen eszenatze dramatikoak
MILAGROA Hasierako kristauen bizitza.
MORALITATEA helburu didaktiko eta morala, ona eta txarraren
alegoriak erabiltzen ditu. AUTO SACRAMENTALA pertsonai alegorikoak erabilia.
Tragikoa
eta komikoa nahasten dutenak:
TRAGICOMEDIA: elementu tragikoak alderdi komikoarekin nahastuta.
BURGES "DRAMÁ' ETA ERROMANTIKOA: género literario
errealista, tragedia eta komedia bitartekoa, burges izaera eta gizaki
kontenporaneoaren arazoetan zentratuta.
GROTESKOA: aldez aurretik
pentsatutako exagerazioa, naturaren eraikitze desfiguratua.
IKUSKIZUNAK |
EKITALDIAK |
-PUBLIKO BATI ZUZENDUTA -DENBORA EPE BAT IRAUTEKO SORTUA -AHAL DEN HAINBAT ALDITAN ERREPIKATUKO DA -IZAERA ARTISTIKO KULTURALA -GIDOI ARITISTIKOA ETA LITERARIOA ERABILTZEN DA OINARRI GIZA -ANTZEZLANAREN ARABERA ANTOLATZEN DIRA BALIABIDEAK -HELBURUA: ENTRETENITZEA, HEZIKETA…. -GENERO DESBERDINETAKOAK -HAUEN BARRUAN EZ DAUDE EKITALDIRIK |
-PUBLIKO BATI ZUZENDUTA -IZAERA EFIMEROA, DENBORA LABURRA -BAKARRA -IZAERA KOMERTZIALA, PROPAGANDISTIKOA… -ESKALETA ERABILTZEN DA, EKINTZAK ANTOLANTZEKO GIDOI BAT. -MOTA EZBERDINEKOAK -EKITALDIEN BARRUAN IKUSKISUNAK EGON DAITEZKE. |
ANTZERKIA |
MUSIKA |
DANTZA |
BESTELAKOAK |
EKITALDIA |
-KLASIKOAK -MODERNOAK -GENERO TXIKIAK -KALEKOAK |
-OPERA -ZARZUELA -MUSIKALA -KLASIKOA -POP -ROCK -PUNK -RAP |
-KONTEMPORA NEOA -KLASIKOA |
-ZIRKOA -ZINEMA -TELEBISTA |
-KIROLA -JAIAK -EXPO |