A Ilustración é o movemento característico do s. XVIII. É unha época da historia do pensamento occidental que se caracteriza pola confianza no poder da razón humana. Preséntase como unha corrente ideolóxica optimista, baseada na confianza na razón e na ciencia. Representa unha ideoloxía e unha cultura elaborada pola burguesía europea na súa loita co absolutismo e a nobreza. Desenvólvese nun período de tempo comprendido entre a Revolución Inglesa (1688) e a francesa (1789). E chámase “século das Luces” ou “século da Ilustración”.Iníciase en Inglaterra, a partir da Revolución Industrial, que é un dos grandes acontecementos (xunto ca Revolución Científica) que marcan o devir do s. XVIII. E xorde tamén a partir da obra de Locke (XVII, empirismo) e de Newton. Gran Bretaña e os novos Estados Unidos foron os modelos dunha nova sociedade.
Na Ilustración inglesa predominan as cuestión de tipo científico, xunto cun talante político abertamente liberal ( por obra de Newton e de Locke).De Inglaterra exténdese máis tarde por Francia e Alemania.O seu acontecemento histórico máis importante é a Revolución Francesa (1789), que se foi preparando grazas ó “novo clima de opinión” que xorde polas discusións nos “salóns” e nas academias científicas. A Revolución Francesa supón o fin do Antigo Réxime e o nacemento dos modernos sistemas parlamentarios.Neste tempo adquiriron novo protagonismo as mulleres, especialmente en Francia. A Ilustración francesa está marcada polas preocupacións sobre problemas sociais e políticos.A Ilustración alemana é algo máis tardía. Céntrase preferentemente nunha análise dos fundamentos da razón. Ten a Kant como principal representante.O “Século das Luces” (como tamén se coñece ó s. XVIII) foi unha nova época
iluminada pola crítica, o progreso e a loita pola dignidade. Representa unha actitude
que ten como centro o ser humano independizado das tutelas tradicionais, sociais,
políticas, relixiosas…, e posuído por unha fe nos seus propios medios.
A Ilustración é a primeira cultura laica da historia de Europa. Unha cultura á marxe do
cristianismo.O réxime político máis estendido no s. XVII foi o absolutismo, que no XVIII se recicla en despotismo ilustrado. Os “déspotas ilustrados” toman da Ilustración o que lles convén e apóianse nela para introducir nos seus estados unha serie de reformas e melloras importantes: suprimen os restos que quedaban de feudalismo, protexen a agricultura coa construcción de canles e pantanos, urbanizan e modernizan as
KANT: VIDA E OBRA
Podemos dicir que Kant (1724 - 1804) é o filósofo máis importante do século XVIII e,
polo tanto, filósofo ilustrado. Nace na cidade alemana de Königsberg (Prusia), agora
rusa (Kaliningrado), no seo dunha familia humilde, que profesaba o pietismo e
defendía unha moral rigorosa. O pietismo é unha relixión , un movimento protestante
xurdido trala Reforma de Lutero.
Tras realizar os seus estudos e traballar como titor de familias acomodadas, comezou
a ensinar na Universidade da súa cidade natal, onde coñeceu a Martin Knutzen, que o
fixo interesarse nas ciencias da natureza e nas matemáticas.
Era extremadamente metódico nos seus costumes e sempre estivo atento ós
acontecementos do seu tempo: independencia dos Estados Unidos e Revolución
Francesa. Os seus ideais liberais levárono a defender ambos acontecementos. Era
ademais un pacifista convencido e un antimilitarista.
Coñecedor dos clásicos e da filosofía do seu tempo. Tiña tamén un rigoroso
coñecemento das matemáticas e da física. Leu e valorou especialmente a Hume, que
o “espertou do soño dogmático” Rousseau, que lle inculcou os ideais da Ilustración e
Newton, que o levou a preguntarse por que a metafísica non evoluciona coma outras
ciencias.
Morreu en 1804 e na súa lápida aparece a seguinte inscrición: “Dúas cousas enchen o
ánimo de admiración e respeto: o ceo estrelado que está sobre min e a lei moral que
hai en min”
Entre as súas obras destacamos a Crítica da Razón Pura, Prolegómenos a toda
metafísica futura, Crítica da Razón Práctica, Fundamentación da Metafísica dos
costumes.